Merhabalar,
Blog kanalıma ait ilk yazıma hoşgeldiniz . Öncelikle neden blog yazıyorum ?
Farkettim ki bir konuyu yazmaya çalışırken daha derin düşünüyor ve daha çok araştırıyorum . Ayrıca bu platformdan da daha fazla kişiye ulaşabilme hissi beni mutlu ediyor . Ben de elektrikli araçlar teknolojisi ile ilgili konuları yazmak için karşınızdayım .
Tekrardan hoş geldiniz 🙂
Gelelim ilk konu başlığımıza HEV, PHEV, BEV Nedir ?
Günlük yaşamın içinde hayatımızın vazgeçilmeyen mobilite aracı olan otomobillerin elektrifikasyon evrimini günden güne daha yoğun yaşamaya başladığımız bir dönemdeyiz ve daha da yoğunlaşacağı aşikar. Örneğin Avrupa Birliği ülkelerinde Ocak 2023 araç kayıtlarına baktığımızda HEV %26 , PHEV %7.1 ve BEV %9.5 pazar payına ulaşarak toplam pazarda elektrikli araçlar sınıfı %42,6 gibi büyük bir pazar payına ulaşmıştır.
Hep beraber bir bakalım .
Geleneksel olarak kullandığımız içten yanmalı motora sahip (ICE) benzinli ve dizel araçlar bahsettiğim elektrifikasyon evreninde yer almıyor.
-Bu kadar mı ?
-Evet
Hibrit Elektrikli Araçlar (HEV)
Elektrifikasyon evrenin ilk üyesi Hibrit Elektrikli Araçlar (HEV) ile başlayalım o zaman .
Hibritin kelime anlamı karma veya melez anlamına gelmektedir.
HEV teknolojisine sahip araçlar paralel hibrit, seri hibrit gibi bazı sınıfa ayrılmakta.
Paralel Hibrit Araçlar: Dünyada da ülkemizde de en yaygın hibrit türü paralel hibritlerdir. Bu araçlarda benzinli motor ve elektrik motoru araca güç sağlamak için birlikte çalışacak şekilde dizayn edilmişlerdir. Aracın itiş yüküne göre içten yanmalı motor ve elektrikli motor bazen beraber çalışır bazen ise bu motorlardan biri devreye girmez .
Seri Hibrit Araçlar: İçten yanmalı motorun aracın hareketinde rol almadığı ,aracın hareketini elektrik motorundan sağlandığı hibrit araçlardır . Yani içten yanmalı motor, elektrik motorunu çalışmasını sağlayan bataryayı şarj etme görevi görür ,bir nevi jeneratör görevi görür. Seri hibrit araçları da artık ülkemizde yollarda görmeye başladık.
HEV araçlar elektrik motorunun desteği olduğu için geleneksel içten yanmalı motora sahip araçlara oranla egzoz emisyon oranı düşüktür yani daha çevreci bir araçtır. Zaten neden içten yanmalı araçlar evrim geçirip HEV, PHEV, BEV oluyor derseniz sorunun cevaplarından biri egzoz emisyonunu azaltıp mümkünse sıfırlayarak doğaya zararlarını minimize etmek olacaktır.
Şarj Edilebilir Hibrit Elektrikli Araçlar (PHEV)
-Bir dakika HEV şarj edilemiyor muydu peki ?
– Evet. HEV araçlarda şarj işlemi yer almamaktadır . İlerde detaylı konuşacağımız rejeneratif frenleme yani bataryaya şarj desteği ile bataryasını kendi kendine şarj etmektedir.
Peki PHEV şarj ediliyor dedik .
PHEV araçta da hareketi sağlayan motor sistemi biraz önce yukarda HEV tarafında bahsedilen motor sistemleri ile benzerlik gösterecektir.
HEV & PHEV arasındaki farklar nedir ?
PHEV aracın batarya kapasitesi HEV araca göre daha büyüktür amacı ise PHEV aracı şarj ederek dolu bataryası ile yaklaşık 50-100 km bir mesafeyi mümkünse elektrikli araç modunda (EV) giderek daha ekonomik ve daha çevreci bir araç olarak tasarlanmıştır.
PHEV araçta içten yanmalı motorun kullanımı HEV e göre düşük olacağından yakıt sarfiyatı ve egzoz emisyon değeri de bu doğrultuda HEV e göre düşük olacaktır.
Bataryalı Tam Elektrikli Araçlar (BEV)
BEV teknolojisine sahip araçlarda içten yanmalı motor yer almıyor bunun yerine elektrik motoru yer almaktadır. Bu elektrik motoru/motorları marka ve modellere göre güçleri (kW) ve konumları değişkenlik göstermekte olup aracın önünde , arkasında veya tekerleklere monte edilmiş olabilir. Bu elektrik motoru/motorları çalışması için gerekli elektrik enerjisini sizin de tahmin ettiğiniz üzere araçta bulunan bataryadan sağlamaktadır.
BEV araçlarda HEV ve PHEV e göre herhangi bir yanma reaksiyonu olmadığı için emisyon değeri %O olacaktır.
Dolayısıyla BEV araçlar içten yanmalı araçlara ve elektrifikasyon evreninde bulunan HEV & PHEV ‘e göre daha çevreci araçtır.
BEV araçlar parça konumlanmasına göre geleneksel araçlara oranla daha basit ve modüler yapıdadır ancak son teknoloji seviyesine sahip olan bu araçlar bizler için yeni bir teknolojik altyapıya sahiptir. BEV araçlara ait birçok konuyu ilerleyen günlerde bu platformdan sizlerle paylaşmak istiyorum .
Elektrifikasyon evrenine ait araçların HEV, PHEV ve BEV kavramlarını ve içerdiği teknolojiyi umarım keyifle okumuşsunuzdur.